Znajomość zasad dotyczących zatrudnienia jest ważna, pomaga w sytuacjach zawodowych wyegzekwować swoje prawa, jeśli ktoś świadomie lub nieświadomie nie przestrzega reguł. Jednym z obowiązków pracodawców jest udzielenie pracownikowi odpowiedniej przerwy. Ile wynosi przerwa pracy według Kodeksu Pracy i jak wygląda sytuacja w przypadku zatrudnienia osób młodocianych, matek karmiących, niepełnosprawnych lub świadczących pracę w szczególnych warunkach?
Przerwa śniadaniowa
Jak informuje Kodeks Pracy, przerwa wliczana jest do czasu pracy, jeśli jego dobowy wymiar wynosi 6 i więcej godzin. Według art. 134 przerwa w czasie pracy powinna trwać 15 minut. Zwyczajowo nazywana jest śniadaniową, chociaż może wypadać o różnej porze. Osoby, które zatrudnione są w niepełnym wymiarze i pracują mniej niż 6 godzin, nie mogą skorzystać z tego typu pauzy. Paradoksalnie 15 minut przysługuje zarówno pracownikom, których zmiana wynosi 6 czy 8 godzin, jak i tym świadczącym pracę przez 12 godzin.
Jak głosi prawo pracy, przerwa nie może być przesunięta na koniec lub początek zmiany, by skrócić czas przebywania w firmie.
Dodatkowa przerwa w pracy
Z racji tego, że ustawowa przerwa w pracy trwa krótko, pracodawca może przyznać dodatkowy czas, jednak nie będzie on się wliczał w czas pracy. Tego typu rozwiązanie może wynosić do 60 minut. Podstawą prawną stanowi w tym przypadku art. 141 Kodeksu Pracy. Zasadniczo godzinna przerwa jest bezpłatna, może za nią przysługiwać wynagrodzenie, które związane jest z dobrą wolą pracodawcy. Określone jest to przy nawiązywaniu umowy dotyczącej współpracy lub w regulaminie pracy, czy układzie zbiorowym pracy. Przerwa śniadaniowa i dodatkowa, nazywana też lunchową, mogą być ze sobą łączone, a zwierzchnik może ustalić, w jakich porach mają się odbywać. Decyzja o wprowadzeniu dodatkowego czasu na odpoczynek związana jest z wydłużeniem pracy.
Przerwa dla młodocianych pracowników
W przypadku pracowników młodocianych, czyli osób, które mają skończone 15 lat, ale nie osiągnęły jeszcze pełnoletności, przewidziane są dodatkowe przywileje. Obowiązkowa przerwa w pracy dla tej grupy zawodowej określona jest w art. 202 §3 Kodeksu Pracy. Po przepracowaniu 4,5 h przysługuje 30 minut nieprzerwanego płatnego odpoczynku wliczonego do czasu pracy.
Przerwa dla osób niepełnosprawnych
Niepełnosprawni poza ustawową przerwą mogą skorzystać z przysługujących im dodatkowo 15 minut na gimnastykę usprawniającą lub odpoczynek, które są wliczane do czasu pracy. Stan ten uregulowany jest ustawą z dnia 27.08.1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych.
Przerwa w przypadku matek karmiących
Na dodatkową przerwę, która jest wliczona w czas pracy, mogą liczyć również matki karmiące:
- Jeśli zmiana wynosi od 4 do 6 godzin, jest to 30 minut nieprzerwanej przerwy,
- W przypadku pracy powyżej 6 godzin są to dwie przerwy – 30 minut każda,
- W sytuacji, gdy karmionych dzieci jest więcej niż jedno, każda z przerw przedłuża się do 45 minut.
Praca w szczególnych warunkach a przerwa
Kodeks Pracy reguluje także to, jak przebiega przerwa w czasie pracy w szczególnych warunkach. Wykonywanie zajęć szkodliwych dla zdrowia, uciążliwych lub monotonnych może się wiązać ze skróceniem dobowego czasu pracy, lub wprowadzeniem dodatkowych przerw, które są wliczane do wymiaru godzin.
Osoby, które pracują przed komputerem co najmniej 4 godziny dziennie, mają zagwarantowaną 5-minutową przerwę co godzinę. Jest to odpoczynek od komputera, a nie od pracy. Przywilej ten nie obowiązuje, gdy korzystanie z komputera jest naprzemienne z wykonywaniem innych służbowych obowiązków.
Przerwa pracownicza – gdzie ją spędzać?
Pracownik nie może w pełni swobodnie decydować, gdzie chce spędzić przerwę pracowniczą. Pracodawca może zakazać wychodzenia poza teren zakładu pracy lub wyznaczyć akceptowane miejsce. Podczas przerwy wliczanej w czas pracy, pracownik musi pozostać do dyspozycji pracodawcy.
Wolne chwile podczas przerwy w pracy można wykorzystać na szukanie nowego lub dodatkowego zajęcia. Wystarczy pobrać aplikację Workinn.app, by przeglądać oferty zamieszczone przez pracodawców z branży HoReCa i Mice. W obecnym czasie wiele osób chce podratować domowy budżet. Dzięki elastycznym formom zatrudnienia jest to możliwe i proste do wykonania. Wystarczy zarejestrować się w systemie i uzupełnić swój profil. Umieszczenie terminarza pomoże zleceniodawcom w odnalezieniu odpowiedniego kandydata do pracy, który dysponuje odpowiednim doświadczeniem i wolnym czasem. Aplikacja zapewnia swobodę i bezpieczeństwo. Po każdym zleceniu można ocenić pracodawcę i osobę zatrudnioną na dane stanowisko. System ocen pomaga w doborze chętnych do nawiązania współpracy